نقش آفرینی ایران در ترانزیت بین المللی؛ چالشها و تهدیدات پیش رو
تاریخ انتشار: ۱۵ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۰۱۷۹۱۰
تین نیوز
ساسان زاهدی معتقد است که رویکرد جامع و راهبردی به عنوان یک ضرورت برای حکمرانی و رگولاتوری در حوزه حمل و نقل بین المللی و ترانزیت اهمیت دارد.
به گزارش تین نیوز به نقل از بازار، با توجه به موقعیت ویژه ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک و قرار گرفتن در کریدورهای بین‌المللی شمال- جنوب و شرق- غرب، جمهوری اسلامی ایران از مزایای بالقوه‌ای برخوردار است که برای بسیاری از کشورهای جهان اهمیت و جایگاه ویژه‌ای به لحاظ ترانزیتی دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
«ساسان زاهدی» کارشناس مسائل حمل و نقل بین المللی در خصوص جایگاه ایران در کریدورهای منطقه ای گفت: تا اوایل دهه ۱۳۹۰ شمسی، ایران به عنوان کشوری مطرح در زمینه عرضه نفت به جهان شناخته شده بود و به تعبیر دیگر، مهمترین نقش محوله به ایران در عرصه اقتصاد بین الملل، تامین انرژی محسوب می شد. اما، از همان زمان، به تدریج نقش و اهمیت ایران در عرصه اقتصاد سیاسی بین الملل به عنوان یکی از تامین کنندگان اصلی انرژی کاسته شد.
وی افزود: موضوع تاثیر تدریجی تحریم ها که علاوه بر کاهش مستمر و تدریجی سهم ایران در بازارهای جهانی نفت و انرژی، نهایتا به حذف ایران از معادلات جهانی انرژی منتهی شد، موضوع مهمی است، به گونه ای که به تدریج خلا ناشی از فقدان عرضه نفت از جانب ایران، توسط سایر کشورها پر شد و شرایط به گونه ای پیش رفت که عدم حضور ایران، دیگر به مثابه خللی بر بازار انرژی جهان محسوب نمی شود.
این کارشناس مسائل حمل و نقل بین المللی اضافه کرد: افزایش استفاده از انرژی های تجدید پذیر و حرکت جهان به سمت کاهش مصرف انرژی های فسیلی که در قالب توسعه استفاده از مولدهای خوردشیدی، استحضال انرژی از امواج، توسعه خودروهای برقی، ارتقای راندمان انرژی و ... خود را نشان داد و حرکتی عمومی به سمت کاهش مصرف نفت را برای دهه ۲۰۳۰ به بعد متصور نمود. البته جنگ اوکراین تا حدی این موضوع را فعلا با چالش مواجه کرده است؛ به گونه ای که حداقل در حال حاضر مجددا اهمیت انرژی های فسیلی افزایش یافته است.
زاهدی ادامه داد: الزامات بین المللی برای کاهش مصرف انرژی های فسیلی با رویکرد کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و مقابله با تغییرات اقلیمی در حوزه های مختلف، الزاماتی را برای کشورها برای تلاش جهت کاهش مصرف سوخت و به تبع آن کاهش تقاضای نفت و انرژی های فسیلی در پی داشته است.
وی گفت: توسعه اختراعات معطوف به کاهش مصرف انرژی و کاهش قیمت تمام شده فناوری های جدید کم مصرف و گسترش استفاده از آنها در ابعاد مختلف خصوصه در حوزه حمل و نقل که باعث کاهش تقاضا برای نفت و سایر انرژی های فسیلی را در پی داشته است.
کارشناس مسائل حمل و نقل بین المللی بیان کرد: کاهش توان تولید ایران به دلیل عدم سرمایه گذاری مکفی در کنار افزایش عمر چاهها و مخازن نفتی ایران و بالارفتن هزینه استخراج و برداشت از دیگر مسائلی است که بر کاهش حضور ایران تاثیر گذاشته است.
وی افزود: موارد فوق به همراه تغییرات بنیادین در عرصه اقتصاد جهانی، منجر به این وضعیت شده که دیگر ایران به عنوان بازیگر مطرح در عرصه انرژی شناخته نمی شود. لذا باز تعریف نقش ایران در عرصه اقتصاد بین المللی، نه به عنوان یک انتخاب بلکه به مثابه یک الزام رخ داده و کلا این امر اجتناب ناپذیر شده است.
زاهدی اضافه کرد: در این راستا، عرصه حمل و نقل بین المللی و ارائه خدمات ترانزیتی از جمله مواردیست که می تواند با تعریف ایران به عنوان یک بازیگر موثر در عرصه اقتصاد بین الملل و یا حداقل در عرصه اقتصاد منطقه ای، علاوه بر جنبه های اقتصادی، منجر به نقش آفرینی ایران در اقتصاد و زنجیره تامین جهانی شود. اما، تحقق این امر نیز با چالشها و موانعی رو به رو است.
کارشناس مسائل حمل ونقل بین المللی گفت: ضعف صنعت لجستیک در کشور، از جمله مواردیست که به عنوان نقطه ضعف نه تنها برای حمل و نقل بین المللی، بلکه چالشی برای سیستم حمل و نقل داخلی کشور نیز در نظر گرفته می شود که یک ضعف و یا اصولا فقدان نظام لجستیک در کشور است که منجر به از دست رفتن فرصتها و افزایش هزینه های توزیع کالا و ترانزیت کالا شده است.
زاهدی بیان کرد: رقابتهای منطقه ای و کریدور های رقیب از جمله دلایلی است که اگرچه پرداختن به این موضوع و تشریح آن امری فنی و دارای ابعاد مختلف است، به طور خلاصه می توان عنوان کرد که کریدورهای رقیب ایران در مسیر شمال_جنوب نظیر کریدور خلیج فارس -عراق- ترکیه و کریدور پاکستان-افغانستان -آسیای مرکزی حقیقتا می توانند چالشی جدی برای آینده ترانزیت ایران باشند.
وی افزود: در زمینه ترانزیت شرقی-غربی نیز راه افتادن کریدورهای تراسیکا، ترانس کاسپین، لاجورد و ... که عملا باعث دور زده شده ایران می شوند، چالشی جدی برای ترانزیت ایران در نظر گرفته می شوند.
این کارشناس ادامه داد: ضعف زیرساختها شامل فرسودگی زیرساختها ( خصوصا راه آهن ) و یا عدم تکمیل راهها ( با رویکرد شبکه ای)؛ باعث افزایش زمان و هزینه انتقال کالا از ایران نیز هست ضمن اینکه ضعف ناوگان اعم از ریلی و جاده ای، نیز کاهش قدرت عملیات حمل و نقلی کشور را به همراه داشته است.
ساسان زاهدی اضافه کرد که بالابودن قمیت ناوگان در ایران و هزینه های واردات ناوگان تجاری به ایران و نگاه به ناوگان تجاری به عنوان خودروی سواری است که عملا منجر به رقابت نابرابر میان شرکتهای رقیب در سایر کشورها با شرکتهای حمل و نقل ایرانی می شود.
وی گفت: عدم توجه به حمل و نقل ترکیبی از جمله دلایلی است که در قالب تک شیوه بودن ارائه خدمات ترانزیتی و عدم هم افزایی سیستمهای حمل و نقلی خودرا متجلی نموده است.
زاهدی بیان کرد: در این راستا؛ ضعف بازارگانی، بازاریابی و هوشمند نبودن نظام های قیمت گذاری و تعرفه گذاری در بخشهای دولتی و خصوصی، منتج به عدم پویایی بازرگانی سیستم حمل و نقل برای نقش آفرینی در عرصه بین الملل شده است.
وی گفت: موضوع تحریمها و بالابودن هزینه تجارت با ایران و کار کردن با جمهوری اسلامی در عرصه های مختلف از جمله ترانزیت، مشکلات فرایندی و اجرایی در ارائه خدمات ناشی از تعارض برخی قوانین و مقررات و تعارضات بین بخشی یکی از مشکلات دیگر است.
این کارشناس ضمن تصریح این که به نظر میرسد که برنامه ریزی و سازماندهی فعالیت دستگاههای اجرایی مختلف با مشارکت و همکاری موثر بخش خصوصی و فعالین حمل و نقلی با هدف کاهش مشکلات، ارتقای مکانیزم هماهنگی، رصد و پایش تحولات و ارائه راهکارهای مناسب برای بهبود و ارتقای نقش کشور در این حوزه، ضروری است، گفت: بدیهی است که کم توجهی به موضوعات مزبور و یا غفلت از واکنش صحیح و به هنگام، منجر به حذف ایران از عرصه تعملات تجاری و حمل و نقلی خواهد شد و بدین ترتیب در کنار کاهش نقش کشور در عرصه انرژی در جهان، با به حاشیه رانده شدن مسیر ایران از نقشه تجارت جهانی، انزوای کشور پیامد آن خواهد بود.
ساسان زاهدی افزود: باید توجه داشت که مجموعه تهدیدات یا چالشها و موانع و مشکلات، اگرچه به یکباره و به تعبیر دیگر یک شبه، منجر به فاجعه برای کشور نمی شود، اما در بلند مدت و یا حتی در میان مدت، آثار و پیامدهای منفی و زیانبار اقتصادی و حتی سیاسی خود را به انحای مختلف نشان خواهد داد.
وی تصریح کرد: همانگونه که در حوزه حمل و نقل نگاه شبکه ای دارای ضرورت است، در سیاستگزاری و برنامه ریزی کلان نیز برای توسعه حمل و نقل بین المللی و ترانزیت نیز، رویکرد جامع و راهبردی به عنوان ضرورتی برای حکمرانی و رگولاتوری در نظر گرفته می شود.
زاهدی در پایان گفت: به هرحال دوران نفت در جهان روزی به سر خواهد آمد که این روز اگر در دهه ۲۰۳۰ نباشد، سرانجام روزی در دهه ۲۰۴۰ یا حتی ۲۰۵۰ به وقوع خواهد پیوست. بر همین اساس، با هدف بازآفرینی نقش ایران در عرصه اقتصاد جهانی می بایست به حوزه هایی مانند ترانزیت و حمل و نقل بین الملل ، لجستیک بین الملل، گردشگری، صادرات مجدد، فناوری های نو و ... به مثابه عرصه هایی برای ایجاد اشتغال و درآمد و امنیت در ابعاد مختلف برای کشور نگریست و با برنامه ریزی مناسب در این عرصه ها ورود پیدا کرد.
آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانیدمنبع: تین نیوز
کلیدواژه: حمل و نقل تین نیوز کریدورهای بین المللی کشورهای جهان حمل و نقل بین المللی نفت جهان گازهای گلخانه ای سرمایه گذاری اقتصاد بین الملل صنعت لجستیک خلیج فارس ترکیه رقابت تجارت قوانین و مقررات بخش خصوصی حمل و نقل ترکیبی کریدور تراسیکا ترانزیت بین المللی صنعت لجستیک حمل و نقل بین الملل کریدور شرق غرب کریدورهای شمال جنوب ایران در عرصه اقتصاد حمل و نقل بین المللی حمل و نقل بین الملل انرژی های فسیلی عنوان یک حمل و نقلی گونه ای کاهش مصرف
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tinn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تین نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۰۱۷۹۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
از پیچ و خم تصویب تا حل چالشها
از آنجایی که هرروز تعطیلی می‌تواند شرایط جدیدی را اقتصاد، روابط بین‌الملل و کارکرد کارکنان و کارگران داشته باشد، پس باید این طرح در تمامی ابعاد بررسی و کارشناسی شود چرا که به یکباره اجرای شدن آن موجب به‌هم‌ریختگی در روال تجارت و ساعات کاری در کشور خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، طرح تعطیلی پنجشنبه‌ها در روزهای اخیر نه تنها جز خبرسازترین موضوع‌های کشور بوده است، بلکه به یکی از دغدغه‌های اجتماعی مردم هم تبدیل شده؛ مجلس شورای اسلامی طی طرحی با عنوان تعطیلی پنجشنبه تصمیم به کاهش روزهای کاری و افزایش تعطیلات دو روزی پنجشنبه و جمعه را دارد، اما این طرح همچنان قطعی نیست و باید منتظر بررسی نهایی آن در صحن علنی مجلس شورای اسلامی باشیم.
با مطرح شدن این طرح ابعاد مختلفی مانند کاهش ساعات کارای ادارات و کارگران، دستمزدها و چگونگی روابط اقتصادی و بین‌المللی با دیگر کشورهای دنیا آشکار شده است، چرا که در صورت تصویب آن فاصله کاری و اقتصادی ما با دیگر کشورهای خارجی که روزهای شنبه و یکشنبه تعطیل هستند به چهار روز خواهید رسید، که در این صورت کشور بسیار متضرر خواهد شد.
علاوه‌بر جنبه اقتصادی و تجارت بین‌المللی، کاهش ساعات کاری و کم شدن دستمزدها به یکی از دغدغه‌های کارمندان و کارگران تبدیل شده است که در این باره علی اصغر عناب ستانی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی گفت: ساختار کارگری در کشور چند مدل دارد، یک مدل قرار داد کارگری با دولت هستند که آنها کاهش دستمزد نخواهند داشت، چون مبنای آنان بر اساس قراردادها کار معین شده است، این افراد ۴۴ الی ۴۲ ساعت کار با یک مزد معین داشتند، حالا ۴۰ ساعت کار با یک مزد معین خواهند داشت.
کارشناسان، تحلیلگران، کارمندان و کارگران در ارزیابی‌ها تعطیلی پنجشنبه را مورد نقد خود قرار داده‌اند، پیرو همین موضوع با کارشناسان مربوطه صحبت شده است.
رحمان سعادت، کارشناس بین‌الملل در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: تعطیلی پنجشنبه‌ها از گذشته برای افزایش بهره‌وری بیشتر مورد توجه بسیاری از کارشناسان اقتصادی بوده است، در حال حاضر این روز در کشور رویه یکسانی ندارد چرا که برخی از ادارات تعطیل و برخی دیگر نیز دایر هستند، این خود باعث یک ناهماهنگی بین ادارات، سازمان‌ها، اشخاص حقیقی و حقوقی شده است، در صورتی می‌توان درباره روزها و ساعات کاری صحبت کرد که تعطیلی پنجشنبه به یک تصمیم نهایی برسد.
وی با اشاره به اینکه اگر تعطیلی روزهای هفته را از منظر اقتصاد بین‌الملل مورد بررسی قرار دهیم، اضافه می‌کند: هرچه به تعطیلی رایج جهانی نزدیک‌تر باشیم روابط کاری ما با دیگر کشورها بهتر تعریف خواهد شد، چراکه هر چه زمان می‌گذرد روابط بین‌الملل دارای اهمیت بسیاری می‌شود و برای آنکه در قراردادهای بین‌المللی و روابط با سایر کشورها، جایگاه بهتری داشته باشیم باید به سمت تعطیلی برویم که فصل مشترک بین‌المللی داشته باشد و این موضوع همیشه موجب رنج تجارت ایران بوده، پس باید به آن بیشتر پرداخته شود؛ دیگر کشورها روزهای شنبه و یکشنبه، ایران به نوعی پنجشنبه و جمعه تعطیل است، حال برای کسب موقعیت بهتر در روابط بین‌المللی تعطیلی دو روز شنبه و جمعه اثر بخشی بیشتری خواهد داشت.
این کارشناس بین‌الملل ادامه می‌دهد: از آنجایی که شیوه زندگی نسل جدید با نسل گذشته متفاوت است، پس طرح مطرح شده باید مورد بازبینی قرار بگرد، زیرا ما در دهه‌ها آینده نیاز به روابط بین‌المللی داریم بنابراین تاکید بیشتر بر تعطیلات مشترک با دیگر کشورهای خارجی است.
سعادت می‌گوید: به دلیل آنکه افراد یک تعطیلی را پشت سر گذاشته‌اند به طور طبیعی صبح روز شنبه زمان و بازده کاری بسیار کم است، حال با توجه به آمار و مطالعات میدانی، صبح روز شنبه وضعیت بهره‌وری بسیار پایین است، با این تفاسیر اگر روز شنبه تعطیل شود علاوه بر آنکه تطابق بیشتری با حوزه بین‌الملل پیدا خواهیم کرد دیگر با کم بودن بهره‌وری در روز شنبه مواجه نخواهیم شد.
وی اظهار می‌کند: ایران به لحاظ جغرافیایی و اداری با دیگر کشورها متفاوت است، و از این منظر تا کنون به طور کامل به این موضوع پرداخته نشده است مانند تغییر ساعت در اول سال و مهر ماه که همیشه موافقین مخالفین بسیار داشته است.
کارشناس بین‌الملل می‌گوید: از پیشنهاداتی که می‌توان در این حوزه داد این است که این طرح در ابتدا به‌صورت آزمایشی در برخی از ادارات و ارگان‌های که روابط بین‌الملل بیشتری دارند مانند اداره بازرگانی و سیاست خارجی اجرا شود، و بعد از مشاهده بازخورد آن در صورت مثبت بودن نتیجه، طرح در مدت زمان یک تا دو سال اجرا و تصویب شود چرا که علاوه‌بر تفاوت‌ها در تقویم کشور با دیگر تقویم‌ها، بنگاه‌ها و اصناف قدیمی قادر به تطبیق خود با طرح جدید نباشند.
نقش زمان اداری و روابط بین‌الملل در رفع مشکلات اقتصادیسعادت اظهار می‌کند: همراه بودن با سیاست‌های کلی جهان می‌تواند روی اقتصاد و جایگاه ما تأثیر گذار باشد، اما به این معنا نیست که هرچه سازمان‌ها و شورای بین‌المللی به ما تحمیل کنند را قبول و یا اجرا کنیم بلکه باید تا جایی که می‌توانیم خود را با سیاست‌های کلی دنیا همراه و از این مزیت استفاده کنیم.
وی با اشاره به پیشرفت کشوری همچون چین و تطابق خود با دنیا می‌گوید: تا قبل از سال ۱۹۹۰ کشور چین از نظر اقتصادی و فقر شدید جایگاه مناسبی در دنیا نداشت اما بعد از تغییر رویکرد خود و همسو شدن با روابط بین‌المللی شاهد رشد اقتصادی بسیار زیاد آن بوده‌ایم، حال ما نیز می‌توانیم به عنوان چین منطقه خاورمیانه خود مطرح شویم، چرا که از نظر وسعت، جمعیت و منابع موقعیت بسیار خوبی داریم؛ اگر بتوانیم روابط خود را با دنیا بهبود ببخشیم، به رشد اقتصادی بسیار قابل توجهی دست پیدا خواهیم کرد که البته این خود نیاز به تغییر دیدگاه‌ها نسبت به شرایط جهانی دارد.
علی شریعتی، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: طی گفت‌وگویی که اعضای هیئت رئیس اتاق بازرگانی و کمسیون اجتماعی مجلس با یکدیگر داشته‌اند، اعضای محترم اذعان به اشتباه و سهل انگاری خود نسبت به اینکه قبل از ارائه طرح باید با اتاق بازرگانی مشورت می‌کردند داشته‌اند.
وی اضافه می‌کند: تعطیلی پنجشنبه‌ها طرحی است که دولت پیگیر آن است و نماینده پارلمانی هم تا به الان کار اقتصادی انجام نداده و از شرایط و موقعیت اقتصادی درک درست و صحیحی ندارد، دولت و همراهان به منظور کسب دست آورد جدید و تقویت روحیه مردم در خصوص گرانی‌ها و خستگی کاری این طرح را ارائه داده‌اند.
کارشناس اقتصادی ادامه می‌دهد: برای فعالان اقتصادی و تمام کسانی که در عرصه بین‌المللی فعال و با سایر کشورها در ارتباط هستند علاوه بر روز پنجشنبه که جز از روال کاری است در برخی شرکت‌ها روزهای جمعه افراد به صورت شیفت مشغول به کار هستند.
شریعتی می‌گوید: طرح پیشنهادی با عنوان تعطیلی بانک‌ها و ادارات موجب اختلاف بیشتر ما با دنیا خواهد شد چرا که ما همچنان با برخی کشورها اختلاف ساعت داریم و در صورت رخ داد این طرح به طور میانگین سه تا چهار روز بین ما و دیگر کشورها فاصله خواهد افتاد.
وی عنوان می‌کند: با توجه به برآوردی که اتاق بازرگانی داشته است، این طرح حدود ۵۰ تا ۶۰ میلیارد دلار به ما ضرر خواهد زد و از طرفی هم دوستان دولتی مانند معاون محترم پارلمانی می‌گویند: با بررسی‌های که انجام داده‌ایم کارهای اینترنتی انجام خواهد شد، پس در این صوت این نقد به این حرف وارد خواهد شد که باید تمام بانک‌ها تعطیل شوند تا دیگر این مقدار هزینه به وجود نیاید.
کارشناس اقتصادی اظهار می‌کند: این سخن کارشناسی و تخصصی نیست، چرا که طبق سخن شهید چمران هرکس که متعهد به کاری است مجاز به اظهار نظر نیست پس نباید در حوزه‌های که تخصصی نداریم اظهار نظر کنیم.
به گزارش ایمنا، کارشناسان و منتقدین این طرح معتقدند که طرح در مجلس تصویب نخواهد شد، چرا که با بررسی‌های انجام شده شاهد عقب گرد اقتصادی، کاری، تجاری کشور خواهیم بود حال نظر بر آن است که به جای تعطیلی این روز، روز شنبه برای هماهنگی بیشتر با بازارهای جهانی و کشورهای مبادله‌ای و همچنین پیشرفت اقتصادی جایگزین شود.
کد خبر 748486
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت